پروسیجر کاری و تشکیلات
دولت جمهوری اسلامی افغانستان
وزارت امور سرحدات وقبایل
شناسنامه مختصر و پروسیجر کا ري وزارت
مقدمه:
وزارت امور سرحدات و قبایل یکی از وزارتهای سیاسی و کلیدی است که یکنیم دهه قبل در کشور با ایجاد حاکمیت ملی و دولت منتخب، در روشنائی ستراتیژی ملی دولت بر علاوه وظایف قبلی وظایف و مسوولیت های دیگری هم برایش سپرده شد.
وزارت امور سرحدات و قبایل مؤظف گردید که به منظور تحکیم وحدت ملی میان اقوام با هم برادر و ایجاد روند صلح، جلب حمایت بزرگان، سران اقوام و شوراهای قومی برای از میان برداشتن فاصله میان مردم و دولت، جلب حمایت مردم از پروژه های عام المنفعه و پشتیبانی مردم از سیاست و تصامیم دولت سعی و تلاش نماید.
خوشبختانه وزارت در جهت حل منازعات در مرکز و ولایات از طریق تدویر جرگه ها گامهای برجسته برداشته است، همچنان از راه تدویر این جرگه ها توانسته است پشتبانی وسیع مردم را کسب کرده و مردم را در راه مبارزه علیه افراطیت، تروریزم و دشمنان نظام فراخوانده و درین عرصه موثریت خویش را نیز به اثبات رسانیده است.
وزارت در هماهنگی با ادارات ذیربط به منظور حفاظت از سرحدات و تقویت صفوف نیروهای امنیتی کشور سهم فعال خویش را ادا و مبارزه علیه مواد مخدر میان توده های مردمی از طریق مجلات و جراید خود تبلیغ و تلاش خستگی ناپذیر انجام داده است.
همچنان وزارت به منظور نجات جوانان سرحدی و مناطق ناامن از بی سوادی در لیسه های مربوط و انستیتوت خویش جهت فراگیری علم، جوانان و نوجوانان مناطق مذکور را جذب و تحت آموزش و پرورش مجهز با سیستم لیلیه قرار داده تا باشد این جوانان از بی سوادی رهائی یافته و شکار دشمن نگردند. ریاست تحقیق و مطالعات وزارت در محدودۀ امکانات خود در عرصه های گوناگون کار تحقیقاتی و مطالعات نموده که اکنون جریان دارد.
باید گفت که وزارت سرحدات و قبایل طبق پالیسی دولت از حقوق حقه مردم آنطرف خط تحمیلی دیورند تمام ساحات پشتون نشین و برادران بلوچ که باما تاریخ مشترک و روابط خونی دارند، در دفاع قرار دارد.
تاریخچه
در سال 1300 هـ ش مطابق به 1921 میلادی یک شعبۀ ویژه در چارچوب دولت شاهی زمان شاه امان الله خان ایجاد گردید که از امور قبایلی و مرزی رسیده‌گی مینمود. مشابه چنین شعبه در زمان امیر شیر علی خان و عبدالرحمن خان نیز وجود داشت. این شعبه در سال 1309 هـ ش در زمان سلطنت اعلیحضرت شهید محمد نادر خان در چوکات وزارت حربیه به ریاست قبایل ارتقاء نموده بود. در سال 1326 هـ ش مطابق 1947 میلادی در زمان حکومت شاه محمود خان این اداره در چوکات صدارت عظمی به عنوان ریاست قبایل عرض اندام نمود. بتاریخ 19 سنبله سال 1332 مطابق 6 سپتمبر 1953 سردار محمد داود خان ریاست قبایل را در چوکات کابینه بریاست مستقل قبایل ارتقاء داد. در 26 سرطان 1352 مطابق 16 جولای 1973 با استقرار نظام جمهوریت توسط سردار محمد داود خان ریاست مستقل قبایل به وزارت امور سرحدات و قبایل در چوکات کابینه تشکیل شد.
در ماه اسد سال 1360 نام وزارت به وزارت امور اقوام و قبایل بعداً بنام وزارت امور سرحدات و قبایل تعویض و توام با اعلام کابینه رئیس جمهور منتخب به وزارت امور سرحدات ، اقوام و قبایل مسمی و بعداً در سال 1392 بالاثر فیصله شوارای محترم وزیران، این وزارت به نام وزارت امور سرحدات و قبایل مسمی شد.
اهداف:
- تأمین و تحکیم وحدت ملی.
- حراست از حاکمیت ملی، استقلال ملی،تمامیت ارضی و سرحدات کشور.
- حفظ، عنعنات تاریخی، ملی، فرهنگی و سیاسی، بر مبنای ارزش های اسلامی.
- بلند بردن سطح علمی نوجوانان و جوانان مناطق سرحدی، قبایلی و ناامن کشور.
- طرح ستراتیژی و سیاستها در ارتباط به جغرافیای تاریخی افغانستان و تمام قبایل، عملی کردن و ارزیابی تأمین منافع ملی کشور در ارتباط با قبایل بر مبنای منافع بزرگ ملی و تاریخی.
مسؤليت:
- وزارت در ارتباط به وظایف خود در تقویت وحدت ملی، حاکمیت ملی، حفظ ارزشهای اسلامی، دینی، ملی و عنعنات پسندیده ملی، فرهنگی، بلند بردن سطح علمی نوجوانان و جوانان و مناطق سرحدی، نا امن و قبایلی مطابق خط مشی ملی و سیاسی دولت و قوانین نافذۀ کشور مسؤل میباشد.
- وزارت مسئول مصؤنیت کاری تمام کارمندان و پلانهای سیاسی میباشد.
- حل منازعات و مناقشات قومی بین اقوام با هم برادر کشور از طریق جرگه ها و شوراها توسطه سران و متنفذین قومی.
وظايف و فعاليت ها:
- متحد ساختن تمام افغانها در امر دفاع از سیاست های ملی دولت جمهوری اسلامی افغانستان.
- حمایت و دفاع از حقوق حقۀ برادران قبایل پشتون و بلوچ.
- تحکیم روابط فرهنگی، سیاسی و قومی با برادران قبایل پشتون و بلوچ، تحقیق و مطالعات ستراتیژیک و حفظ روابط فرهنگی.
- تحقیق و مطالعه در مورد تاریخ، فرهنگ، امور انکشافی و مشکلات هموطنان ساکن ولسوالی های سرحدی.
- همکاری با ارگانهای امنیتی و دفاعی کشور در افشاء و خنثی سازی توطئه ها و دسایس دشمنان استقلال و حاکمیت ملی، وحدت ملی و منافع ملی.
- تبلیغ و ترویج اهداف دولت جمهوری اسلامی افغانستان در بین اقوام و قبایل با هم برادر افغان.
- همکاری در حفظ منافع ملی باوزارت های دفاع ملی، داخله،خارجه، امنیت ملی و شورای امنیت جمهوری اسلامی افغانستان.
- تدویر جرگه ها غرض تأمین و تحکیم وحدت ملی و برادری بین اقوام با هم برادر افغان.
- تعلیم و تربیه فرزندان قبایل، سرحدی، ساکنین مناطق دور افتاده اقوام و قبایل پشتون و بلوچ و جذب آنها در لیسه‌ها و مراکز تحصیلی مربوط این وزارت و فراهم نمودن زمینه تحصیلات عالی در داخل و خارج کشور.
- استفاده معقول مبتنی بر نتایج از بودجۀ وزارت، حفظ و مراقبت جدی از دارایی های منقول و غیر منقول و اموال دولتی در واحدهای اداری مربوط.
- جلب کمک های ادارات مربوط سکتوری و خارجی برای رشد و پیشرفت متوازن اقتصادی و فرهنگی مناطق سرحدی عقب مانده و متصل به خط فرضی دیورند.
- همکاری و هماهنگی مؤثر با ادارات و مؤسسات مربوط در جلوگیری از کشت و قاچاق مواد مخدر.
- کشف، شناسایي و بررسی فنی تخطی های سرحدی.
- تطبیق پالیسی و ستراتیژی دولت در امور جندر در ادارات مربوط وزارت.
معینیت مسلکی
رياست اطلاعات و ارتباط عامه:
- تبلیغ و ترویج اهداف دولت جمهوری اسلامی افغانستان در بین اقوام و قبایل با هم برادر افغان.
- توزیع، پخش و نشر کتب، مجلات و تبیلغات در مطابقت با پالیسی دولت در کشور.
- تنویر اذهان عامه
- پخش و نشر معلومات در رابطه به داعیه‌های ملی، تاریخی، فرهنگی و ارزش های ملی، اسلامی دینی از طریق نشرات چاپی و سایت انترنیتی، صفحه فیسبوک، تویتر و مرجع اطلاع رساني وزارت.
ریاست اطلاعات و ارتباط عامه مجله های جرگه، جاښ، هموطن و جریده تارا، ګوراش و یولدوز را نشر مینماید:
مجلۀ جرگه: این مجله به حیث اولین ارگان نشراتی وزارت در سال 1361 هـ ش تاسیس و فعلاٌ در 100 صفحه به تیراژ 3000 نسخه به خاطر آگاهی مردم از اهداف دولت و به طور خاص برای مردم قبایل و ساختارهای سیاسی مدنی که از فکر ملی مشترک مردم افغانستان و جغرافیای تاریخی حمایت می نماید، به شکل سه ماهه به نشر میرسد.
مجله جاښ: این مجله از سال 1370 هـ ش به این طرف به زبانهای، نورستانی، دری و پشتو به تیراژ1000 نسخه در 100 صفحه بر علاوه انعکاس فعالیت های دولت و وزارت، مقالات حقیقاتی درمورد نورستان باستانی به نشر میرساند، که در سه ماه یکبار چاپ میشود.
مجله هموطن: مجله هموطن ارگان نشراتی وزارت امور سرحدات و قبایل به دیزاین خوب و رنگه به 9 زبان محلی و رسمی دولت پشتو، دری، ازبکی، ترکمنی، بلوچی، پشه یی، نورستانی، گواری، گجری و پامیری به تیراژ 2000 نسخه به صورت رنگه در 100 صفحه مسایل علمی، ادبی، فرهنگی، سیاسی و آموزشی را به خاطر روشن ساختن اذهان هموطنان ما به نشر میرسد.
جریده تارا: این جریده در سال 1370 تاسیس ودرجوکات وزارت امورسرحدات وقبایل جهت غنامندی فرهنگی قوم پشه ئی به تیراژ 500 نسخه دریک ماه اقبال چاپ می یابد.
جریده گوراش: که در سال 1357 هـ ش به نشرات آغاز نمود در شهر زیبای شبرغان ولایت جوزجان تحت نظر واحد اداری دومی وزارت به زبان ازبیکی و دری غرض خدمت به زبان و فرهنگ مردم و تأمین وحدت ملی بر طبق پالیسی های نشراتی دولت ج.ا.ا به تیراژ 1000 نسخه به صورت ماهنامه نشرات مینماید.
یولدوز: این جریده در سال 1357 هـ .ش تاسیس و در ولایت زیبا و باستانی بلخ تحت نظر واحد اداری دوم این وزارت به زبان ترکمنی به تیراژ 1000 نسخه برای تأمین وحدت ملی، زبان، ادبیات و فرهنگ مردم ترکمن مطالب علمی، ادبی، فرهنگی و اجتماعی را نشر مینماید.
رياست تعليم وتربيه:
- مهیا ساختن زمینه آموزش و تحصیل در نهادهای تعلیمی و تحصیلی لیسه عالی رحمن بابا، لسیه عالی خوشحال خان و لیسه عالی پیرمحمد کاکړ، لیسه قبایل، لیسه عبدالله خان اڅکزی و لیسه پښتونستان و انستیتوت مسلکی کثیرالرشتوی بایزید روشان مربوط وزارت برای جوانان مناطق سرحدی و قبایل که از فراگیری تعلیم محروم اند و یا محروم گردیده اند و همچنان کار تاسیس یک باب مکتب برای جوانان پامیری در فیض اباد مرکز ولایت بدخشان.
- مهیا ساختن زمینه تحصیل به شکل لیلیه به شاگردان و محصلان مشمول در مراکز تعلیمی و تحصیلی وزارت.
- مهیا ساختن زمینۀ تحصیلات عالی در داخل و خارج کشور برای شاگردان و محصلان مناطق سرحدی و قبایل.
- در مراکز آموزشی و تحصیلی وزارت نصاب تعلیمی و تدریسی وزارت معارف تدریس و تطبیق میگردد.
- معرفی فارغ التحصیلان قبایلی غرض جذب به ادارات دولتی و سکتور خصوصی.
ریاست تحقیق ومطالعات:
- انجام تحقیق و مطالعات سیاسی، اجتماعی – اقتصادی، فرهنگی مناطق سرحدی و نزدیک به خط فرضی دیورند وولایات سرحدی، مطالعات منطقوی، دربارۀ زندگی اقوام و ساکنین مناطق دوردست، انکشاف اقتصادی در مناطق سرحدی و دوردست، جنگ، تروریزم، افراطیت او مناقشات اجتماعی از جمله مهمترین محورهای مطالعاتی و تحقیقاتی این ریاست محسوب میگردد.
- تحقیق و مطالعات منطقوی در ارتباط به مبارزات سیاسی قبایل، برادران پشتون و بلوچ و جمع آوری اطلاعات و بررسی آن.
- تهیۀ و ترتیب نقشه های مورد ضرورت ساحات مربوط.
رياست پلان وپاليسی:
- طرح و تدوین برنامه ها، پروژه ها، پلان کار، امور پروژه های انکشافی.
- ارزیابی و نظارت از پروژه های انکشافی و پلان های کاری وزارت.
- حفظ و نگهداری تمام معلومات که در مرکز معلومات به صورت دقیق و مصؤن که هیچ مرجع بدون صلاحیت قانونی قابلیت دسترسی به آنرا نداشته باشد.
معینیت جرگه ها و هماهنگی امور قبایل
رياست جرگه ها و هماهنگی امور قبايل:
- تثبیت هویت سیاسی و قومی بزرگان قبایل.
- ارائه مشوره های لازم و مؤثر در ارتباط به حل مسایل قبایل با دولت.
- حل مسایل و مشکلات قبیلوی قبایل از طریق تدویر جرگه ها.
- تبلیغ و ترویج اهداف و پروگرامهای پیشرفتهای اقتصادی، انکشافی و اجتماعی دولت جمهوری اسلامی افغانستان از طریق تدویر جرگه ها در بین اقوام وقبایل.
- ارائه مشوره وکمک های لازم به سران، موسفیدان، بزرگان، متنفذین اقوام و قبایل و اعضای جامعه مدنی ساکن سرحدات در امر تحکیم امور بنیادی نظام مردمی.
- توزیع کارتهای هویت قبایل به شاگردان و محصلان مناطق قبایلی و ساکنین مناطق قبایلی.
- معرفی افراد مطلوب مربوط به قبایل مطابق سهمیه به وزارت ارشاد، حج واوقاف جهت ادای فریضه حج و زیارت اماکن مقدس،
- معرفی اشخاص وافراد مستحق مربوط به مسکونین مناطق سرحدات و قبایل به مراجع مربوط دولتی غرض تداوی به خارج از کشور ،
- تدویر جرگه ها برای حل منازعات و مشکلات محلی در مرکز و ولایات.
- تأمین ارتباطات با سران مناطق سرحدی و قبایلی.
- تنظیم امور تشریفاتی برای سران مناطق سرحدی و قبایلی در مهمان خانه های وزارت امور سرحدات و قبایل.
- ثبت و راجستر شوراهای قومی در ریاست جرګه ها و هماهنګی امور قبایل.
آمریت ارتباط و همانګی با ولايات:
- نظارت از تحقق اهداف استراتیژیک و پالیسی وزارت در ولایات .
- تحلیل و تجزیه و ارایه گزارش یومیه از اوضاع سیاسی،امنیتی و اجتماعی در ولایات به مقام وزارت.
- همآهنگی در تنظیم سفرهای کارکنان ولایتی و مرکزی به مرکز و ولایات به منظور اجرای امور رسمی .
- تأمین ارتباطات و همآهنګی مؤثر با دفاتر ولایتی به منظور موثریت و کارایی لازم.
معينيت بررسی سرحدات
- اخذ راپور های یومیه از ولایات سرحدی وامتداد خط فرضی دیورند.
- تحکیم هرچه بهتر وبیشتر سرحدات وسلامتی حدود سیاسی کشور.
- تثبیت، محلات اصلی علایم سرحدی پیلرهاکه از اثرحوادث طبیعی وغیرطبیعی که از محل اصلی آن تغییر داده شده جابجای آن درمحل اصلی.
- کشف، بررسی وتثبیت تخریبات دریای آمو، هریرود، مرغاب وهلمند وشریک ساختن نتایج آن با مراجع ذیربط.
- برملا ساختن تخطی های سرحدی کشور های همسایه بوقت وزمان معین آن.
- تثبیت راه های عبوری مجاز وغیرعبوری در امتداد خط فرضی دیورند.
ریاست عمومي مالي و اداري
رياست مالی وحسابی:
- ترتیب پلان های مالی و بودجوی ، تحقق پلان مصارفاتی و حسابدهی شفاف.
- طرح، ترتیب و تطبیق بودجه و نظارت از بودجه واحدهای مرکزی و ولایتی.
- ترتیب بودجه انکشافی و عادی طبق پلان از قبل طرح شده با در نظر داشت وضع مالی کشور.
- نظارت و کنترول منابع مالی وزارت و ادارات مربوط.
- مدیریت و نظارت بودجه مبتنی بر نتایج.
- تنظیم امور تادیات، محاسبه معاشات، اضافه کاری ها، حق الزحمه ها، بخششی ها و اجرای حواله های پروژه های انکشافی و قرار دادی ها.
رياست منابع بشری :
- طرح تعدیل، تنقیص وایزاد تشکیل معیاری وزارت از طریق ادارات ذیربط.
- استخدام کادرهای شایسته واجد شرایط، ارتقای ظرفیت، فراهم آوری زمینه مصونیت شغلی و صحی و اجرای سایر امور ذاتی کارکنان وزارت مطابق احکام قوانین نافذه کشور.
- اقدامات لازم در راه حفظ سلامتی و شرایط بهتر کاری و توجه به قواعد مصؤنیت کار و حفظ الصحه.
- تنظیم و ترتیب راپور معاشات ، اضافه کاری ها، و بخششی ها در پرتو قانون.
- تکیمل و حفظ سوانح کارمندان و ثبت آن در دیتابیس.
- فراهم نمودن زمینه ها و شرایط بهتر کار بدون تبعیض به قشر اناث و مبارزه علیه خشونت دربرابر زنان.
رياست تکنالوژی معلوماتی:
- عرضه خدمات مؤثر و مثمر تکنالوژی معلوماتی و تکنالوژی مخابراتی به وزارت.
- تجدید متداوم تمام سافت ویر ها و هاردویر وزارت در مواقع ضروری مطابق به پلان کاری منظور شده.
- تطبیق پالیسی های امورتکنالوژی و مخابراتی در واحدهای مرکزی و ولایتی.
آمريت جندر:
- رعایت حقوق جندر در واحدهای مرکزی و ولایتی وزارت.
رياست دفتر
- تأمین ارتباطات بین ادارات مرکزی و بین الوزارتی و سایر ادارات دولتی.
- حفظ اسناد محرم و اوراق آرشیف.
- همآهنګی لازم در پیگیری از تحقق مصوبات، قوانین و فیصله های کابینه،شورای وزیران و وزارت.
- زمینه سازی تسهیلات لازم برای امور جلسات و امور سکرتریت مقام وزارت.
رياست تفتيش داخلی:
- حصول اطمینان از مؤثریت، کارایی، اقتصادیت،شفافیت و حسابدهی فعالیت های واحدهای مالی، اداری و تدارکاتی وزارت مبتنی بر احکام قانون.
- تقویت سیستم کنترول داخلی وزارت و پیگیری از نتایج تفتیش.
- پلانگذاری تفتیش داخلی وزارت در همآهنگی با ادارۀ عالی تفتیش.
مشاورين:
- مقام وزارت مشاورین مسلکی و تخصصی دارد.
- مشاورین صلاحیت اجرائیی ندارد.
- مشاورین طبق لایحه وظایف به وزیر مشوره میدهد.
- سفارشات و نظریات مشاورین، بعد از تایید و هدایت مقام وزارت قابل تطبیق است.